Ideja o uspostavljanju memorijala posvećenog Stefanu Mitrovom Ljubiši bila je prisutna u lokalnoj zajednici od početka XX vijeka. Uslovi za njegovo uspostavljanje stvaraju se osamdesetih godina kada se planom obnove nakon zemljotresa (1979) budvanski Arhiv i Memorijalni muzej Stefana Mitrova Ljubiše smještaju u piščevu rodnu kuću u Starom gradu. Spomen dom je svečano otvoren 1995. godine izložbom o životu i radu Stefana Mitrova Ljubiše koju su realizovali Državni arhiv Crne Gore – Arhivsko odjeljenje Budva i JU „Muzeji, galerija i bibliotekaˮ Budva. Danas je Spomen dom „Stefan Mitrov Ljubišaˮ muzejska jedinica u okviru JU Muzeji i galerije Budve.
U skladu s misijom koju jedna memorijalna jedinica ima, Spomen dom „Stefan Mitrov Ljubišaˮ prikuplja, istražuje, čuva, prezentuje i valorizuje građu o čuvenom piscu i političaru. S obzirom na nedostatak materijala, čiji je uzrok, između ostalih, preseljenje Stefana Mitrova Ljubiše u Zadar, muzejsku građu prevashodno čine prva izdanja Ljubišinih djela i dokumenta.
U zbirku prvih izdanja ubrajaju se četiri sveske prvog izdanja Ljubišinih Pričanja Vuka Dojčevića iz 1877–1878. godine, Ljubišin Životopis (1878), Govor zastupnika Stefana Ljubiše u Dalmatinskom saboru januara 1877. godine i Jedan listak u spomen Stjepanu Mitrovom Ljubiši od Todora Stefanovića Vilovskog (1879), koje je poklonila Olga Ljubiša prilikom otvaranja Spomen doma. Dokumenta i skenirani primjerci arhivske građe obuhvataju zvanična dokumenta o Ljubišinom školovanju, radu u budvanskoj Opštini i Dalmatinskom saboru, djelove pripovijesti Šćepan Mali i prevoda Sa zakletve Katiline Gaja Salustija Krispa, jedan broj pisama, ali i dokumentarnu građu o tome kako je lokalna zajednica kroz vrijeme čuvala od zaborava uspomenu na slavnog sugrađanina.
U ovoj memorijalnoj jedinici brojne su jedinice bibliotečke građe koje obuhvataju pojedina izdanja Ljubišinih djela, stručnu literaturu o Ljubišinom djelu, ali i o kulturnoj istoriji Budve. U Spomen domu čuva se i nekoliko poklon zbirki fotografija, koje predstavljaju važan dokument o razvoju grada. Posebno ističemo fotografije koje je prikupljao i poklonio Ante Urban, a koje obuhvataju period od 1898. godine do kraja XX vijeka, s posebnom zbirkom fotografija o Budvi u zemljotresu 1979. godine.